TÜRPAV 2020 İHTİSAS SEMİNERLERİ-5: "Gelenek ve Tarih Açısından Türk Dış Politikası"

TÜRPAV İhtisas Seminerleri’nin 5. Oturumu olan “Gelenek ve Tarih Açısından Türk Dış Politikası” başlıklı seminerde konuşan Dr. Sinan Demirtürk, Türk devlet geleneğinin Türk dış politikasının teorik zemini üzerinde mühim etkiler yarattığını belirtti. Bu bağlamda Türklerin binlerce yıllık devlet geleneğini ve kültürel derinliğini göz ardı eden yorumların dış politikaya dair eksik okumalara sebebiyet verdiğini öne süren Demirtürk, Türk dış politikasındaki güncel sorunların birçoğunun 15. ve 16. yüzyılda meydana gelen çeşitli tarihsel gelişmelerle ilişkili olduğuna dikkat çekti. Bu bağlamda Şark Meselesi’nin bilinmesini önemsemek gerektiğine vurgu yapan Demirtürk, Doğu Sorunu’nun hem tarih hem de uluslararası ilişkilerin güncel boyutu açısından bilinmesi gereken bir konu olduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin modern diplomasi geleneğinin Osmanlı Devleti döneminde III. Selim liderliğinde hayata geçirilen Tercüme Odalarına dayandığını ifade eden Demirtürk, Osmanlı döneminde başlayan bu başarılı diplomat yetiştirme modelinin modernleşme sürecinde Cumhuriyet döneminde de devam ettiğini söyledi. Benzer bir şekilde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarından itibaren Batı’nın medeni değerlerini içselleştiren bir devlet olarak konumlanma çabasında bulunduğunu belirten Demirtürk, bu durumunda da III. Selim’den itibaren Osmanlı modernleşmesi esnasında süre gelen Batılılaşma hareketinin bir devamı olarak nitelendirilebileceğini iddia etti. Bu bağlamda Demirtürk, Türkiye’nin Batılılaşma sürecini iki yüz yılı aşkın bir süreç olarak tanımladı. Bununla birlikte Demirtürk, Türk Ulusal Kurtuluş Savaşı sürecinde İngilizlerle savaşan Türk milletinin Batılılaşma sürecinin Batı boyunduruğu altına girmek anlamına gelmediğine de vurgu yaptı. Demirtürk’e göre Türkiye, binlerce yıllık tarihsel hafızasının da etkisiyle güç dengeleri doğrultusunda doğru ittifak ilişkilerini kurabilen bir aktör olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle de Demirtürk, Türkiye’nin bölgesinde oyun bozan bir devlet olduğunu vurguladı.