Açıklanan anlaşmayı tek başına değerlendirmek eksik bir yaklaşım olur. Bu, uzun bir sürecin parçasıdır. Ermenistan’ın haksız işgalinin başladığı, 1991'den beri devam eden süreç.

Bu bağlamda 27.09.2020- 09.11.2020 tarihleri ​​arasında Azerbaycan son 30 yılın en ciddi başarısını elde etti. Bu yeterli mi? Önemli bir başarı ve kazanım olduğu açıktır! Ancak karar vericilerin bildiği her şeyi bilmiyorum. Fırsatları, zorlukları ve riskleri tam olarak bilmiyorum. Karar vericilerin mümkün olan en fazla hakkı ve kazanımı almaya çalıştıklarına inanıyorum.

Sadece ilan edilen sözleşmenin hükümleri hakkındaki fikrimi sizlerle paylaşmak istiyorum;

1. Ermeni ordusunun Ağdam, Kelbecer ve Laçin'den çekilmesi (planlanan) bir başarıdır.

2. Azerbaycan'ın içinde (Azerbaycan-Ermenistan sınırına değil) barış gücü olarak Rus birlikleri ve zırhlı araçların konuşlandırılması, Azerbaycan'ın dış politikası ve güvenlik konseptinin aksine olumsuz bir noktadır.

3. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Türkiye'nin barışı korumadaki özel rolü üzerindeki vurgusu (bunu resmi metinde görmek mümkün olmasa da ) Rus faktörünü dengeliyor gibi görünüyor, ancak ülke içinde barışı koruma görevlilerinin olmaması daha iyi bir durumdur.

4. Laçin koridoru (ülke içinde koridor olmaması gerektiğini düşünüyorum) sembolik olarak Nahçıvan ile Azerbaycan'ın geri kalanı arasındaki koridor anlamına gelebilir.

5. Metinde Hankendi'nin adının "Stepanakert" olarak belirtilmesi yanlıştır.

6. ÜİYOK'lerin ve mültecilerin tüm bölgelere dönüşü Azerbaycan için bir başarıdır.

7. 1991'den beri ilk defa, metinde "Dağlık Karabağ" adlı gayri hukuki bir yapı ile ilgili herhangi bir ifade bulunmaması ve ona verilecek herhangi bir statü ciddi bir başarıdır.

8. Eski Dağlık Karabağ Cumhuriyeti çevresindeki tüm bölgelerin Azerbaycan'a geri dönmesi ve temas hattının mevcut cephe hattı olarak kabul edilmesi (bildiğiniz gibi, esas olarak Hankendi çevresinde bir halkadan oluşuyor, güney ve doğu tarafları çoğunlukla özgürleştirilmiştir) kısmi bir başarıdır.

Belgenin yürürlüğe girmesi ve uygulanabilmesi için bazı şartlara bağlıdır. Ermenistan içinde yaşanan kargaşa, sürecin gelişiminin Rusya'nın çıkarlarına ne derece uygun olduğu, Azerbaycan'ın birliğini sürdürebilmesi, gücünü ve müttefiklerini artırma yeteneği, Rusya'nın diğer alanlardaki sorunları veya kazanacağı ek güç sürecin geleceğini etkileyen anahtar faktörler olacaktır.